گزارشی از پنجاهمین سالگرد تاسیس برنامه محیط زیست ملل متحد؛

پسماند ایران: سازمان جهانی محیط زیست شعار امسال روز جهانی محیط زیست را «غلبه بر آلودگی پلاستیکی» عنوان کرده و بازیافت پلاستیک را یک فریب برای غلبه بر این وضعیت دانسته است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، روز جهانی محیط زیست امسال توسط ساحل عاج و با مشارکت هلند برگزار می شود و موضوع این اجلاس جهانی یافتن راه حل هایی برای غلبه بر آلودگی پلاستیکی در کمپینی با عنوان «Beat Plastic Pollution» خواهد بود. فعالان و دوستداران محیط زیست امسال 5 ژوئن 2023 مصادف با 15 خرداد ماه پنجاهمین سالگرد روز جهانی محیط زیست را پس از تأسیس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1972 جشن می گیرند. در طول نیم قرن اخیر این روز به یکی از بزرگترین بسترهای جهانی برای اطلاع رسانی در مورد مسایل محیط زیست تبدیل شده است و ده ها میلیون نفر به صورت آنلاین و از طریق اقدامات روی زمین شرکت می کنند.

چگونه می توان در این برنامه شرکت کرد
سایت برنامه محیط زیست ملل متحد به نهادهای اجتماعی مختلف از مدارس و گروه‌های مردمی گرفته تا کسب‌وکارها، شهرها و دولت‌ها، پیشنهاد می کند تا در 5 ژوئن برای روز جهانی محیط‌زیست میزبان و ثبت‌کننده یک رویداد یا اقدام خاصی در خصوص اطلاع رسانی در مورد محیط زیست باشند. اما پیشنهاد امسال این نهاد بین المللی استفاده از راهنمای عملی کمپین «غلبه بر آلودگی پلاستیکی» است که در سایتUNEP  قابل مشاهده است. این راهنمای عملی اقداماتی را ارائه می دهد که همه ما می توانیم برای متوقف کردن و معکوس کردن آسیب های ناشی از آلودگی پلاستیکی انجام دهیم.

اینگر اندرسن، مدیر برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد که در یک برنامه هماهنگی در پاریس سخنرانی می کرد، گفت: ما در آستانه دور دوم مذاکرات در مورد توافق جهانی برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی هستیم و این مذاکرات از اهیمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا ما دستورات و مسیر رسیدن به توافق را تعیین خواهیم کرد و این بسیار مهم است.

اندرسن با اشاره به اینکه این توافق برای پایان دادن به آلودگی پلاستیکی که به جهان طبیعی، اقیانوس‌ها، سلامت انسان و آب و هوا آسیب می‌زند، بسیار حیاتی است، تاکید کرد: امروز گفتگوهای دبیر کل بر چرخش و مدیریت پسماند متمرکز خواهد بود اما اجازه دهید تاکید کنم که سفر به دنیای عاری از آلودگی پلاستیکی تنها با کاهش اندازه تولید آن آغاز می شود.

در این برنامه که وزیر اروپا و امور خارجه و وزیر انتقال محیط زیست و انسجام سرزمینی فرانسه نیز حضور داشتند مدیر برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد بیان کرد: ما نمی توانیم بازیافت پلاستیکی را به عنوان نسخه اصلی پیشنهاد دهیم زیرا این یک فریب بزرگ است و زیرساخت‌های فعلی بازیافت و مدیریت زباله نمی‌توانند با حجم پلاستیکی که اقتصاد خطی هر روز بی‌دقت و بی‌مورد تولید می کند، کنار بیاید. هرگز نمی تواند با آن مقابله کند مگر اینکه پلاستیک کمتری از سیستم خارج شود.

اندرسن گفت: طراحی مجدد محصولات به گونه ای که نیازی به پلاستیک نداشته باشند یا در پلاستیک تحویل داده شوند راه حل مناسبی است همچنین مهندسان ما باید محصولاتی را که ما در پلاستیک می پوشانیم را دوباره طراحی کنند. بسته بندی را دوباره طراحی کنند تا از پلاستیک استفاده نکنند یا از پلاستیک کمتر استفاده کنند.

برنامه ای برای کاهش آلودگی پلاستیکی در ایران وجود ندارد
پیشتر علی سلاجقه، ریسس سازمان محیط زیست نیز در جلسه ای عنوان کرده بود: در صیانت از محیط زیست و پاکسازی شهر بهره‌گیری کمتر از کیسه‌های پلاستیکی و جایگزین نمودن آن با کیسه‌های پارچه‌ای و یا قابل بازیافت باید مد نظر قرار گیرد اما او هیچ اشاره ای به اینکه این سازو کار در کشور ما باید به چه صورت طراحی و اجرا شود، نکرده بود.

سازمان محیط زیست نیز مانند هر سال در این هفته برنامه هایی با شعار سال و برامه های منطقه ای و استنی خواهد داشت اما به نظر می رسد غلبه بر آلودگی پلاستیکی روندی است که نیازمند همکاری بین سازمانی در کشور است و کاهش تولید و مصرف پلاستیک در کشور نیازمند یک هماهنگی بین وزارتخانه ای است که این اقدام تاکنون انجام نگرفته است.