در روزهای اخیر، ادعای عجیبی در فضای مجازی دستبهدست میچرخید: "نخستوزیر عراق گفته ایرانیها برای زبالهگردی به عراق میآیند!" اما حقیقت چیست؟ بررسی دقیق منابع رسمی و رسانههای معتبر نشان میدهد این خبر کاملاً جعلی است و هیچیک از حسابهای رسمی دولت عراق یا رسانههای بینالمللی چنین مطلبی را منتشر نکردهاند.
شایعهسازی علیه زائران ایرانی
برخی از کانالهای تلگرامی و حسابهای کاربری در اینستاگرام ادعا میکنند محمد السودانی، نخستوزیر عراق گفته است ایرانیها برای زبالهگردی و گرفتن غذای نذری به عراق سفر میکنند. به نظر میرسد این خبر در صفحه اینستاگرام علی کریمی نیز بازنشر شده باشد. این ادعا به همراه چنین متنی منتشر شده است:
«اظهارات عجیب محمد السودانی نخست وزیر عراق: ایرانی ها برای زیارت عتبات عالیات به عراق نمیآیند بلکه برای زباله گردی و گرفتن غذای نذری به عراق میآیند… وی در مورد حجم عظیم گردشگران به عراق گفت: هر کسی که این خبر را میشنود فکر میکند این حجم از گردشگر میلیونها دلار برای عراق به ارمغان میآورد. حقیقت این است که بیشتر آنها ایرانی، افغانی و پاکستانی هستند که به عنوان زائر می آیند. آنها از خیریه و موکب های رایگان میخورند، مینوشند و میخوابند و یک دلار هم نمی دهند و در زبالهها اگر چیزی پیدا کرده با خود می برند و درآمدی هم دارند».
یک خبر جعلی و بیاساس
حسابهای کاربری و صفحاتی که این ادعا را مطرح کردهاند، منبعی برای این مصاحبه ارائه نکردهاند. ما هم با جستجو در آرشیو رسانهها و همچنین مراجعه به حسابهای محمد السودانی در شبکههای اجتماعی (تلگرام و فیسبوک) چنین مصاحبهای را از او پیدا نکردیم. در صورتی که یک مقام عالیرتبه سیاسی و اجرایی چنین اظهاراتی مطرح کرده باشد، انتظار طبیعی این است که حسابهای رسمی دولت آن کشور این صحبتها را منتشر کنند، در رسانههای داخلی (در عراق) و حتی رسانههای معتبر بینالمللی بازتاب داشته باشد و در داخل ایران نیز رسانهها آن را منتشر کنند و دستکم یک مسئول یا ارگان و مقام رسمی (مثلا وزارت امور خارجه) به آن واکنش نشان دهند. در مورد این ادعا، میبینیم که هیچکدام از اینها رخ نداده و در هیچ منبعی چنین خبری وجود ندارد.
۱. چرا این خبر جعلی است؟
عدم وجود منبع معتبر: هیچ رسانه رسمی عراقی یا بینالمللی این ادعا را تأیید نکرده است.
حسابهای رسمی السودانی سکوت کردهاند: صفحه رسمی نخستوزیر عراق در تلگرام و فیسبوک هیچ اشارهای به این موضوع نکرده است.
واکنشهای رسمی وجود ندارد: اگر چنین اظهاراتی واقعاً مطرح شده بود، قطعاً واکنش وزارت خارجه ایران و رسانههای رسمی را در پی داشت.
۲. هدف این شایعه چیست؟
تفرقهاندازی بین ایران و عراق: ایجاد تنش در روابط دو کشور همسایه.
تخریب چهره زائران ایرانی: نشان دادن زائران به عنوان افرادی نیازمند و بیپول.
جذب کلیک و بازدید: برخی صفحات با انتشار اخبار جنجالی دنبال افزایش تعامل هستند.
۳. واقعیت زائران ایرانی در عراق چیست؟
گردشگران مذهبی مهم برای اقتصاد عراق: زائران ایرانی سالانه میلیونها دلار به اقتصاد عراق کمک میکنند.
موکبها بخشی از فرهنگ شیعه است: پذیرایی از زائران در عراق یک سنت دیرینه است، نه "سوءاستفاده".