پلاستیک نفس زمین را تنگ می کند

پلاستیک نفس زمین را تنگ می کند

گزارشی از راحله دهقانی*

استفاده بی رویه از کیسه های پلاستیکی که به رفتار روزانه ما در زندگی تبدیل شده است و زباله های تولید شده از این رفتار به ظاهر متمدنانه نفس های زمین را به شماره انداخته است.
دنیای امروز به محیطی برای جولان مواد پلاستیکی تبدیل شده است که هر روز این مواد به شکل محصولی جدید و کاربردی با رنگ و طرح های فریبنده در اختیار استفاده عموم قرار می گیرد.
امروز دامنه استفاده از این محصولات از وسایل و ابزارهای پیش پا افتاده روزمره گرفته تا وسایل فوق پیشرفته و استراتژیک گسترش یافته است که در این بین استفاده از مواد پلاستیکی به حدی برای افراد روزمره شده که بیشتر افراد نمی توانند بدون کاربرد روزانه از این مواد زندگی کنند.
یکی از مواد پلاستیکی دارای کاربرد فراوان در زندگی های امروزی کیسه های پلاستیکی است که این کیسه ها به علت مصرف روزانه و عمومی به صورت یکبار مصرف استفاده شده و تبدیل فوری این کیسه ها به زباله های غیرقابل بازیافت و حتی کثیف مشکلات و معضلات بسیاری را برای محیط زیست بوجود آورده است.
به گفته کارشناسان بهداشت محیط، ایران جزو کشورهایی است که سالانه مقادیر زیادی لوازم پلاستیکی مانند کیسه های پلاستیکی را به صورت عم ده تولید می کند و این به خاطر داشتن منابع نفتی و تولیدات پتروشیمی فراوان است.
از طرف دیگر مهم ترین دلیلی که سبب استفاده هر چه بیشتر از این کیسه های پلاستیکی شده است، قیمت ناچیز آنها در مقایسه با کیسه های پارچه ای و کاغذی است.
غافل از اینکه هزینه های جمع آوری، بازیافت و امحا این مواد و از همه مهمتر هزینه ضرر و زیان زیست محیطی ناشی از پراکندگی این مواد در محیط زندگی غیرقابل محاسبه و بسیار گزاف است.
به دنبال این اقبال عمومی ایجاد شده در استفاده از این مصنوعات دست ساخته، زباله های پلاستیکی امروزه به یکی از بزرگ ترین معضلات زیست محیطی تبدیل شده است چرا که این محصولات به علت قابلیت های فراوان و قیمت ارزان به شکل های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند.
همه ما به راحتی از این کیسه های پلاستیکی استفاده می کنیم و در بیشتر مواقع نیز به راحتی آنها را دور می اندازیم در حالی که پلاستیک غیر قابل تجزیه است و کیسه های نایلونی و کیسه زباله به طور متوسط 500 سال در محیط باقی می مانند.
این کیسه های پلاستیکی به علت سبکی به راحتی به همراه باد همه جا پخش می شوند و بیشتر آنها سر از دریا و مناطق طبیعی و حفاظت شده در می آورند که با این کار موجبات آلودگی دریا و خاک و در نهایت محیط زیست ، فراهم می شود از طرفی هم اگر این مواد سوزانده شود به اذعان کارشناسان محیط زیست گازاسید کلریدریک، گاز سمی دیوکسین و در نهایت آلودگی هوا را برای محیط ایجاد خواهند کرد.
متاسفانه امروزه در کشور ما استفاده از کیسه های یک بار مصرف به نوعی رفتار متمدنانه تبدیل شده است در حالی که در بسیاری از کشورهای پیشرفته که خود این فرهنگ را در برهه های زمانی مختلف تجربه کرده اند، استفاده از این مواد کاهش یافته است و در این کشورها استفاده از کیسه های پارچه ای به مراتب رایج تر از کیسه های پلاستیکی است که دلیل آن هم آشنایی بیشتر مردم با مضرات این کیسه ها و خطراتشان در طبیعت است. در کشور ما نیز در سالیان گذشته استفاده از سبدهای دایمی و پاکت های کاغذی در هنگام خرید رفتاری رایج و متداول بود و هیچ فروشنده ای جنس خود را در کیسه های پلاستیکی تحویل مشتری نمی داد اما استفاده از کیسه های پلاستیکی طی سال های اخیر به شدت رایج شده است به گونه ای که هیچ فروشگاهی نیست که اجناس خریداری شده را هرچقدر جزیی و ناچیز در کیسه های پلاستیکی تحویل مشتری ندهد. این امر نیز باعث افزایش میزان تولید و مصرف کیسه های پلاستیکی شده است از سویی دیگر وجود حجم بالای این کیسه ها در منازل برای ش
هروندان به مشکلات این بخش دامن زده است چرا که در بسیاری از موارد شهروندان بسیاری از کیسه ها را بلافاصله پس از خرید و بردن اجناس به منزل دور می ریزند.
اگر هر یک از ما تنها لحظه ای به خطراتی که محیط زیست و زمین را تهدید می کند فکر کنیم متوجه خواهیم شد که هر کس تنها به اندازه سهم خود در استفاده از این کیسه های پلاستیکی محتاط عمل کند چه خدمتی به چرخه زیستی و محیط اطراف خود کرده است.
برگشت به فرهنگ گذشتگان و استفاده از کیسه های پارچه ای و کاغذی خود می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای بسیاری از استفاده های روزمره افراد باشد.
همچنین اطلاع رسانی در خصوص خطرات استفاده بی رویه از این کیسه ها و مواد پلاستیکی نیز در پیشگیری از این آسیب مدرن بی تاثیر نخواهد بود.
ای کاش متولیان امر پیش از این که این مواد پلاستیکی با نازلترین قیمت و به وفور در اختیار مردم قرار بگیرد در رابطه با عواقب و مضرات استفاده بیش از حد از این محصولات اطلاع رسانی های لازم را انجام می دادند تا اینگونه فرهنگ استفاده افراطی از این کالاها در زندگی مردم رخنه نمی کرد.
هم اکنون نیز باید به مردم یادآوری کرد که این محیط زیست امانت آیندگان نزد ماست که چند سالی وظیفه صیانت از آن بر عهده تک تک ما قرار گرفته است کاری نکنیم که در آینده سلامت و محیط زیست نسل های بعدی ما با مخاطرات جدی روبه رو شود.
با محدود کردن استفاده از این مواد پلاستیکی می توان بدون مشکل زندگی کرد اما با محیط زیستی آلوده و مملو از زباله های پلاستیکی غیر قابل بازیافت نمی توان زندگی زیبایی داشت.

منبع : ایرنا