خنجر زباله بر پهلوی دریا در آستارا

شهرستان بندر آستارا در غرب استان گیلان، 86 هزار نفر جمعیت دارد و روزانه حدود 120 تن زباله در آن تولید و در نزدیکی دریا دفن و با ورود شیرابه های آن به آب های ساحلی، پهلوی دریا با دشنه زباله، زخمی و معضل زیست محیطی ایجاد می شود.
منطقه داداش آباد محل دفن پسماند آستارا با حدود 15 هکتار مساحت در نزدیکی ساحل دریای خزر و در حاشیه پناهگاه حیات وحش بخش لوندویل این شهرستان قرار دارد و هنگامی که به آن وارد می شوی، بوی تعفن زباله ها و شیرابه ها ، هر موجودی را می آزارد و در هر لحظه ، صدها کلاغ و پرنده فریاد کنان از لابلای آشغال ها به پرواز در می آید.
حصارکشی محدوده داداش آباد و تخلیه مستمر خاک بر روی زباله ها تلاش شهرداری آستارا را در مدیریت پسماند این شهرستان نشان می دهد و نگهبانی ورودی محل دفن زباله، بیانگر دقت بر روند تخلیه، تفکیک و دفن زباله هاست اما جنس آشغال با فطرت طبیعت و دریا منافات دارد و کیسه ها و زباله های نایلونی و پلاستیکی حتی در صورت دفن اصولی نیز، همچون غده ای درمان ناپذیر ، صدها سال پیکر طبیعت را به درد می آورد.
چند مرد جوان بدون دستکش زباله های قابل بازیافت را در کیسه ها و گونی های بزرگ جمع و با خودروی نیسان به محل دیگری منتقل می کنند حال اینکه اجرای اصولی و علمی تفکیک پسماند قابل بازیافت، می تواند ضمن تغییر نگاه عامه به زباله زمینه بهره برداری از این طلای کثیف و اشتغالزایی را نیز فراهم کند.
محمدرضا روشنی رئیس اداره حفاظت محیط زیست آستارا می گوید: حجم زیاد زباله خطر آلودگی هوا، آب های سطحی، سفره های زیر زمینی و شیوع انواع بیماری ها را به دنبال دارد و برغم تلاش های صورت گرفته در مدیریت پسماند این شهرستان، این موضوع باید بیش از این جدی گرفته شود.
وی بیان می کند: توسعه اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا در آستارا ضروری است و تغییر نگاه به زباله، کاهش هزینه جمع آوری آن، حفظ محیط زیست و حتی اشتغالزایی با استفاده از پسماند قابل بازیافت را درپی خواهد داشت.
وی ادامه می دهد: میزان پوشش طرح تفکیک زباله از مبدا در شهر لوندویل شهرستان آستارا 75 درصد گزارش می شود و باید به منظور اطمینان از اجرای اصولی و اثرگذار این طرح در شهرستان، پایش های میدانی صورت گیرد.
روشنی اظهار می دارد: اداره حفاظت محیط زیست آستارا به لحاظ گردشگر پذیر بودن این شهرستان در مناسبت ها و روزهای تعطیل، با توزیع هزاران عدد کیسه زباله در محدوده تالاب های استیل ، آق و سواحل دریا برای جلوگیری از رها شدن زباله در محیط و ترویج فرهنگ مدیریت پسماند تلاش می کند اما نحوه انتقال زباله های خانگی و دفن آنها حساسیت ویژه ای می طلبد.
از سوی دیگر علی کوهی شهردار آستارا از توفیق در اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا در این شهر و کسب رتبه برتر استان توسط این شهرداری در اجرای طرح یاد شده خبر می دهد.
وی می گوید: طرح تفکیک زباله از مبداء 82 درصد خانوارهای آستارا را پوشش داده و با همراهی همکاران و برنامه ریزی های صورت گرفته برای پوشش کامل همه خانوارهای شهر تلاش می کنیم.
مجری طرح تفکیک زباله از مبدا در آستارا نیز از تحت پوشش این طرح قرار گرفتن هشت هزار و 813 خانوار در این شهر خبر می دهد که 90 درصد خانوارهای آستارا را شامل می شود.
عباس خیام می گوید: روزانه حدود 600 کیلوگرم پسماند خشک از در منازل شهر آستارا جمع آوری می شود و هر روز یک خانوار فعال در تفکیک زباله از مبدا را در این شهر شناسایی و با اهدای سبد کالای رایگان غذایی و بهداشتی به ارزش 300 هزار ریال از آن خانوار تجلیل می کنیم.
وی ادامه می دهد: بیش از 14 ماه از اجرای این طرح در آستارا می گذرد و با توجه به همراهی و استقبال خوب مردم، به تدریج شمار سبدهای کالای رایگان را برای ترغیب شهروندان در مشارکت با این طرح افزایش خواهیم داد.
صرف نظر از اقدام های خوب انجام شده در مورد مدیریت پسماند در آستارا، نماینده این شهرستان در مجلس شورای اسلامی خواهان اقدام های جدی تری است و می گوید: در هر ثانیه، حدود 12 لیتر شیرابه از محل دفن پسماند شهرستان در نزدیکی ساحل، تولید و بخشی از آن به دریا وارد می شود و این خطر زیست محیطی غیر قابل جبران است.
ولی داداشی معتقد است که سرازیر شدن شیرابه زباله ها در دریا از دلایل گریزان شدن ماهی ها از سواحل است و تاکنون از پرداختن جدی به امور زیربنایی نظیر ساماندهی و مدیریت محل دفن پسماند و فاضلاب شهری در آستارا غفلت شده است.
وی ادامه می دهد: مدیریت پسماند و حفظ محیط زیست برای نسل های حال و آینده اهمیت زیادی دارد و با توجه به شرایط اقتصادی کشور و بالا بودن هزینه این کارها، باید از بخش خصوصی برای مدیریت و رفع مشکل زباله در آستارا دعوت شود و بخش خصوصی می تواند با اجرای این امر در آستارا ، ضمن رفع این معضل زیست محیطی، از مزایای اقتصادی آن بهره مند شود و در این راستا از بخش خصوصی توانمند استقبال می کنیم.
با توجه به موارد فوق، دغدغه و تلاش های مسئولان آستارا در مدیریت پسماند این شهرستان مشخص می شود اما مشکل اساسی پسماند آستارا، محل نامناسب دفن آن به لحاظ نزدیکی به دریاست و هرچند آن محل ده ها سال قبل جوابگوی نیاز شهرستان بوده، اما اکنون که آستارا سالانه بیش از شش میلیون گردشگر را پذیرا و گمرک این شهرستان تردد بیش از 800 هزار مسافر داخلی و خارجی را شاهد است، تولید زباله در آستارا در فصل های گردشگرپذیر افزایش می یابد و برای نجات دریا از لوث زباله ها و شیرابه های آن، تعیین محل مناسب دفن زباله برای آستارا ضروری است. این شهرستان با 86 هزار نفر جمعیت در غرب استان گیلان و در همسایگی جمهوری آذربایجان قرار دارد.