اولین گام برای تحقق طرح جامع پسماند در پایتخت

نوشته : عباس ثابتی راد

به‌منظور پیشرفت و بهبود سیستم حمل‌ونقل مواد زائد جامد، زباله‌های شهری جمع‌آوری شده از سطح مناطق به ایستگاه‌های انتقال، حمل شده و در خودروهای بزرگ‌تر تخلیه می‌شود.

پيش از اين حدود 1200مركز اصلي و فرعي زباله در كنار خيابان‌ها و چهارديواري‌هاي بين ساختمان‌ها، كنار بيمارستان‌ها يا در محل‌هاي مسكوني وجود داشتند. اين نقاط به‌صورت ايستگاه انتقال عمل مي‌كردند. ابتدا زباله توسط رفتگرها در اين محل‌ها تخليه و سپس به وسيله كاميون از اين ايستگاه‌ها، به مراكز دفن جاده آبعلي و كهريزك منتقل مي‌شد.
سازمان مديريت پسماند در اين سال‌ها با حذف مراكز مذكور و جايگزيني 11ايستگاه انتقال در سطح شهر، سبب افزايش راندمان ميزان جمع‌آوري پسماند و كاهش هزينه‌هاي انتقال آن، كاهش مصرف سوخت، كاهش ترافيك شهري ايجاد شده توسط كاميون‌ها، كاهش استهلاك جاده‌ها و مهم‌تر از همه كاهش آلودگي هوا شده است.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند در اين رابطه گفت: ايستگاه‌هاي انتقال محل تخليه و بارگيري پسماند از خودروهاي جمع‌آوري به‌خودروهاي بزرگ‌تر (سمي‌تريلر) براي حمل به مركز دفع و پردازش آرادكوه بوده كه بخش عمده آن متعلق به پسماند شهري مناطق و بخش ديگر مربوط به شركت‌ها، كارخانجات و شهرك‌هاي نزديك به ايستگاه است.
مديرعامل سازمان مديريت پسماند افزود: سلامت كاركنان بخش حمل پسماندهاي خانگي شهر تهران از طريق معاينات ادواري به‌صورت دوره‌اي و منظم بررسي شده و به‌منظور نظارت و كنترل بيشتر بر ناوگان حمل‌ونقل پسماند شهري و همچنين امنيت و آسايش شهروندان، كل اين ناوگان مجهز به سيستم ردياب خودرو (GPS) شده و پيمانكاران ملزم به استفاده از سمي تريلرهاي منطبق با استانداردهاي روز دنيا شده‌اند. سمي تريلرهاي جديد داراي 3محور هستند و ضمن دارا بودن امنيت و تعادل بالاتر، به‌دليل بارگيري استاندارد در هر دوره سبب كاهش ترافيك شهري، كاهش سوخت مصرفي و همچنين فوايد زيست‌محيطي به لحاظ تردد كمتر در شهر خواهند شد.
سر پوشيده و مسقف كردن ايستگاه‌هاي خدمات شهري بيهقي و هرندي واقع در منطقه‌هاي6 و12 شهرداري تهران نيز ازجمله برنامه‌هاي زيست‌محيطي در دست اقدام اين سازمان بوده‌است.حسن كريميان، مديرعامل سازمان بازيافت و مديريت پسماند شهرداري تهران در انتها با تأكيد بر اهميت مكان‌يابي و نحوه احداث ايستگاه‌هاي انتقال، مهم‌ترين وظايف مسئولان ايستگاه‌هاي خدمات شهري را برشمرد.
به گفته وي، برقراري ارتباط صحيح و كارآمد با مسئولين مناطق به‌عنوان نماينده سازمان، رعايت بهداشت كار و مسائل زيست‌محيطي، نظارت بر تعهدات پيمانكار درخصوص حفظ و نگهداري كليه وسايل، تجهيزات، ابنيه و تاسيسات در اختيار پيمانكار، جلوگيري از حضور كارگران و رانندگان در داخل خودروهاي حمل زباله هنگام توزين، جلوگيري از حضور كارگران هنگام تخليه روي سكو و ممانعت از تفكيك زباله مهم‌ترين اين وظايف هستند.
كاهش هزينه 1/5ميليارد توماني جمع‌آوري زباله در هر روز
با بهره‌برداري از 2كارخانه هاضم و زباله‌سوز، توسط شهرداري تهران، براي نخستين بار، از پسماند شهري انرژي به‌دست آمد. براساس برنامه 5ساله شهرداري تهران قرار است ميزان برق استخراجي از زباله هر سال توسعه يابد و با اجراي مراحل تكميلي در اين مراكز، ميزان توليد انرژي از پسماند شهري در پايتخت افزايش يابد.از سال‌هاي گذشته طرح احداث 5ايستگاه مركزي در دستوركار سازمان پسماند قرار گرفت و به‌منظور اين اقدام طرح‌هاي گسترده‌اي در اين سازمان به اجرا درآمد.

ايستگاه انتقال، مكاني است كه در آن زباله‌ها از كاميون‌هاي كوچك تخليه و به داخل وسايل نقليه موتوري بزرگ‌تر بارگيري و سپس به‌سوي محل دفن نهايي، حمل مي‌شوند. ايستگاه‌هاي انتقال زباله، باعث افزايش راندمان جمع‌آوري زباله‌ها، كاهش همه‌جانبه هزينه‌هاي حمل‌ونقل، كاهش مصرف انرژي، كاهش ترافيك كاميون‌ها و كاهش ساييدگي و ترك خوردن جاده‌ها و در نهايت كاهش آلودگي هوا مي‌شوند.

اين طرح با هدف كاهش هزينه و افزايش توان مديريت شهري در دستور كار مديريت شهري قرار گرفته است. در تهران روزانه بيش از 7هزار و 500 تن زباله توليد مي‌شود كه هزينه‌اي معادل 1/5 ميليارد تومان براي جمع‌آوري و انتقال آن صرف مي‌شود. با كاهش ايستگاه‌هاي زباله داخل شهري به 11ايستگاه و كاهش آن به 5مركز تبديل پسماند به انرژي، مديريت شهري گامي بزرگ در عرصه اقتصاد پايدار شهري بر‌مي‌دارد.