به گزارش پسماند ایران به نقل از خبرگزاری دانشجو، برنامه تهران ۲۰ شب گذشته ۶ آذر میزبان علیرضا نورپور، رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران و مجید قاسمی، کارشناس محیط زیست برای بررسی موضوع چالش برانگیز وضعیت پسماندها در پایتخت بود.
نورپور در ابتدا پیرامون موضوع دفع زباله‌ها در تهران گفت: بر اساس آمار‌های موجود، حدود ۷ هزار تن زباله جامد شهری در تهران تولید می‌شود. بخشی از این پسماندها جداسازی و بخشی دفع می‌شود. چندسالی است که پردازش پسماند به خوبی انجام می‌شود.
رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران افزود: از سال گذشته شهرداری با اجرا و جانمایی واحد‌های تخصصی بازیافت «ام آر اف»، پردازش زباله‌های هر چند منطقه از تهران را در یک محل سرپوشیده انجام می‌دهد. همچنین برای به صفر رساندن دورریز پسماند در نظر دارند با برنامه‌ریزی که از آن به عنوان سوخت «آر دی اف» استفاده کنند.
قاسمی درباره محل دفن زباله‌های شهر تهران گفت: از سال ۱۳۳۵ دفن زباله در منطقه آراد کوه آغاز شده و از سال ۱۳۹۰ پردازش زباله‌ها در آن نقطه اتفاق افتاده است. اصولا هرجایی که مواد عالی و غذایی در یک محیط سرپوشیده و بی اکسیژن دفن بشود گاز‌هایی ایجاد می‌شود که عمده آن متان و co۲ است؛ بنابراین ۶۵ سال گاز متان به خاطر دفن مستقیم پسماند در منطقه آرادکوه ایجاد شده و برای سال‌های اخیر نیست.
این کارشناس مسائل محیط‌زیست افزود: عدد و رقم تولید روزانه گاز متان در تهران متفاوت است. اما قطعا گاز متان تولید می‌شود. حجم گاز متان از لحاظ آلایندگی هوا خطرناک بوده و به سلامتی مردم آسیب می‌رساند. همچنین باعث گرمایش زمین شده و صدماتش قابل انکار نیست.
وی افزود: پردازش زباله‌ها باعث می‌شود تا تولید گاز متان کم بشود؛ ولی فرایند تولید گاز متان از مواد عالی زمان‌بر است. یعنی حدود ۵ سال زمان می‌برد تا گاز متان از یک ماده غذایی دفن شده ایجاد بشود.
نورپور در خصوص سایت‌های پرخطر زباله در تهران و سهم سازمان محیط زیست از مدیریت پسماند، گفت: سال ۱۳۸۵ قانون جامع مدیریت پسماند مصوب شده و تکالیفی برای سازمان محیط زیست و سایر ارگان‌های درگیر پسماند تعیین شده است. به طور کلی در حوزه محیط زیست و پسماند سازمان محافظت از محیط زیست نقش حاکمیتی دارد. تمام مسئولیت‌ها به دوش محیط زیست نیست و عمده آن به دوش ارگان‌های دیگر است.
رئیس دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران ادامه داد: گاز متان به آن معنی خطرناک نیست. این گاز در دسته‌بندی گاز‌های گلخانه‌ای که باعث گرمایش جهانی می‌شود، قرار می‌گیرد. درواقع اثر مستقیم به روی سلامتی ندارد و جای نگرانی از این بابت نیست. ما در مورد این موضوع و اظهارات ناسا پیرامون وجود گاز متان در جنوب تهران خیلی زود عکس‌العمل نشان دادیم. جا داشت بررسی علمی انجام بشود.
وی افزود: مدیران و کارشناسان ناسا هم اتفاقی مطلع وجود متان شدند؛ بنابراین این بحث جدیدی است و زمان‌بر است. در هر نقطه‌ای که زباله از هر نوع داریم گاز متان هم تولید می‌شود. در اروپا به ویژه آلمان برای گرفتن گاز متان دامداری تاسیس می‌کنند. همه این‌ها در حالی است که آرادکوه تنها سایت پسماند تهران است.
نمره خوب شهرداری اصفهان در جمع‌آوری زباله‌ها/ تفکیک از مبدا گره کور مدیریت پسماند کشور شده است
سمیه رفیعی، نماینده مردم تهران و رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در تماس تلفنی در خصوص وضعیت پسماندهای پایتخت به تهران ۲۰ گفت: واقعیت این است که در حوزه پسماند در کلانشهر‌ها اقداماتی انجام شده و شاید بهتر است بگویم شهرداری‌ها هم اقداماتی در این‌باره داشته‌اند.
رفیعی افزود: به جمع‌آوری زباله در کل کشور می‌شود نمره خیلی خوبی داد؛ اما مسئله بعد از جمع آوری و در زمان مدیریت پسماندها شروع می‌شود. ما همچنان به شکل سنتی بیشتر پسماندها را دفن می‌کنیم. به نظر من باتوجه به رشد تکنولوژی این اتفاق قابل پذیرش نیست.
نماینده مردم تهران خاطرنشان کرد: ضمن آنکه موضوع پسماند و زباله، مسئله‌ای است که نقش مردم در آن کلیدی است؛ به سبب اینکه اگر مردم در مدیریت پسماند مشارکت فعال نداشته باشند در سایر موارد دچار مشکل خواهیم شد. البته در مسائل مربوط به محیط زیست مردم از مسئولین جلوتر هستند.
وی ادامه داد: بازیافت از مبدا در تهران و کشور نمره خوبی نمی‌گیرد و اتفاق درست و ساز و کار کاملی ندارند. واقعیت این است که در بحث تفکیک از مبدا برای سیستم حمل و نقل، آنطور که باید اتفاق خاصی نیفتاده است. اگر بخواهم یک تصویر کلی از مدیریت پسماند در کشور ارائه کنم باید بگویم که همچنان این مدیریت پسماند به صورت کلی قابل قبول نیست.
رفیعی گفت: البته شهر‌هایی هستند مانند اصفهان که توانسته‌اند زنجیره‌های متعدد پسماند را مدیریت کنند. همچنین در چرخه اقتصادی پسماند اصفهان به نسبت سایر شهر‌ها اتفاق بهتری افتاده است. در گلپایگان گروه‌های فعال محیط‌زیستی وجود دارد و خانم‌هایی فعالانه در بحث کاهش پسماند کار می‌کنند. در این شهر مردم بیشتر از مسئولین فعالیت می‌کنند.
نورپور در مورد خطرات متان برای محیط زیست و سلامت شهروندان گفت: سال‌های سال است که زباله‌های تهران در حجم بالا در آرادکوه دفن شده است. در صورت ادامه این اقدام با آلودگی آب‌های زیرزمینی و خاک مواجه خواهیم شد. دفع زباله‌ها در این منطقه همیشه سنتی بوده است. البته رویکرد شهرداری در حل این موضوع جای امیدواری دارد. بر اساس شواهد تجهیزاتی برای بازیافت و پردازش زباله‌های این منطقه خریداری شده‌است.
سازمان فضایی ایران قادر به تشخیص گاز متان در جنوب تهران بود/ استفاده بهینه کشور‌های پیشرفته از گاز متان
قاسمی نیز در خصوص اظهارات سازمان فضایی ایران در برابر ادعای ناسا گفت: مرکز تحقیقات پژوشگاه فضایی ایران ضمن تایید تشخیص ناسا اعلام کرده که با برخورداری از امکانات مشابه، قادر به تشخیص این مسئله بوده است.
این کارشناس محیط‌زیست خاطرنشان کرد: تجهیزات پردازش پسماند اصفهان از دهه ۶۰ راه‌اندازی و جانمایی شده است. اما با وجود پردازش هم مواد عالی و گاز متان را خواهیم داشت. صنعت کمپوست‌سازی به صورت هوازی باعث ایجاد گاز‌های گلخانه‌ای می‌شود؛ بنابراین صرف پردازش مهم نیست و اگر می‌خواهیم از شرایط نرمال جهان درس بگیریم باید از تکنولوژی‌های جدید استفاده کنیم.
وی ادامه داد: کشور‌های پیشرفته از گاز متان انرژی تولید می‌کنند. در هنگام جمع‌آوری پسماند باید باید جداسازی نیز انجام بگیرد. باید مواد عالی از غیر عالی یا غذایی از پلاستیکی جدا بشود. در این پردازش زباله‌های پلاستیکی برای بازیافت و مواد عالی برای کمپوست‌سازی استفاده خواهند شد.
نورپور نیز در خصوص پدیده جداسازی پسماندها گفت: آنچه در این حوزه در کشور اتفاق می‌افتد، جداسازی مواد قابل بازیافت به اضافه موادی که برای کمپوست سازی جدا می‌شود، است. در دنیا روش‌های مختلفی برای مدریت پسماند وجود دارد. برای مثال صرفه اقتصادی را نباید در این موضوع نادیده گرفت.
استاد دانشکده محیط‌زیست دانشگاه تهران ادامه داد: در اتریش زباله‌های موجود را برای ساخت بلوک‌های ساختمانی به کار می‌گیرند. در تمام بحث‌های اساسی حوزه محیط‌زیست، پایه کار ما پایش، اندازه‌گیری و سنجش است. این کار را در دانشگاه تهران شروع کردیم. همچنین تفکیک پسماند در مبدا را باید جدی بگیریم.
قاسمی نیز در پایان گفت: تمام این‌ها برای آینده خوب است، ولی مسئولین سازمان پسماند نباید عدم پیشرفت طرح‌های مربوط را به بودجه ربط بدهند. راه‌حل اساسی برای برون‌رفت از این معضل، استفاده از دانش روز دنیا است.
