چگونه هر 100 تن زباله يک مگاوات برق توليد مي کند؟
کارخانه هاضم پايتخت اولين مجموعه در خاورميانه است که به توليد برق مي پردازد. اين کارخانه جزو مجموعه هاي بزرگ دنيا محسوب مي شود. حجم بالاي زباله در کشورمان پتانسيل بسياري در توليد گاز و برق دارد تا در نهايت ضمن بهره مندي از انرژي توليدي توسط زباله ها از گسترش آلودگي هاي زيست محيطي نيز جلوگيري به عمل آيد.
به گزارش پسماند ایران ، کارخانه توليد برق مي تواند روزانه از حجم زباله 300 تني 2 مگاوات برق توليد کند. نحوه کار بدين ترتيب است که از هر 100 تن زباله 50 تن زباله تر است که وارد سيستم هاضم مي شود و حدود 3 تا 4 تن زباله خشک بوده و مابقي ريجکت است که در نهايت سوزانده مي شود.
حسن کريميان، مديرعامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران در گفت و گو با شهرنوشت، با بيان اينکه از هر 100 تن زباله يک مگاوات برق توليد شده و ظرفيتي که در کارخانه هاضم وجود دارد، 2 مگاوات برق است، گفت: به عبارت ديگر اين 2 مگاوات برق مي تواند به يک شهرک کوچک 10 تا 15 هزار نفر روشنايي برق اهدا کند.
وي ادامه داد: کارخانه هاضم در حال حاضر با ظرفيت توليد يک مگاوات و يک ژنراتور فعال است. اين يک مگاوات برق توليدي وارد شبکه سراسري برق شده و توزيع آن به عهده وزارت نيرو است. اين در حاليست که از 300 تن زباله مي توانيم 3 مگاوات برق توليدي داشته باشيم ولي در حال حاضر در کارخانه هاضم 2 ژنراتور فعال است.
مدير عامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران با اشاره به اينکه در سالن دريافت کارخانه شب ها زباله هاي منطقه 4 به اين کارخانه انتقال داده مي شود، ياد آور شد: بعد از انتقال در طي روز عمليات جداسازي بر روي آنها انجام مي پذيرد.
به گفته وي محصول بعدي گرمايي است که از فرآيند کارخانه ايجاد مي شود.
کريميان با بيان اينکه در برخي از کشورهاي دنيا نيز در کنار اين فضا استخر ايجاد مي شود يا از اين گرماي توليدي در شهرک ها استفاده مي کنند، گفت: کارخانه هاضم هيچ گونه آثار مخرب زيست محيطي ايجاد نمي کند و در زباله سوز نيز آلودگي ايجاد نمي شود و تنها گاز متان توليد شده که در نهايت تصفيه مي شود.محصولات توليد شده کارخانه هاضم برق آبعلي، زباله خشک ارزشمند، کود کمپوست بسيار مرغوب و کود کمپوست مايع است.
وي با تاکيد بر اينکه کارخانه هاضم در ارديبهشت ماه سال 92 افتتاح شد اما به دلايلي با مشکل مواجه شد، خاطر نشان کرد: به دليل مشکلاتي که در عقد قرارداد با وزارت نيرو داشتيم در عيد فطر سال جاري توانستيم اين برق را وارد شبکه برق مصرفي تهران کنيم.زيرا هر مجموعه اي که برق حاصل از انرژي هاي پاک را توليد کند، وزارت نيرو يا سازمان انرژي هاي نو اين برق را خريداري مي کنند
کريميان در خصوص فروش برق توليد شده از کارخانه هاضم گفت: کارخانه هاضم شراکت بين بخش خصوصي و شهرداري تهران است. به طوري که بابت سرمايه گذاري بخش خصوصي به مدت 5 سال از درآمد حاصل از اين کارخانه به شکل BOT استفاده مي کند. بعد از اين مدت زمان درآمد حاصل به طور کامل به شهرداري تهران اختصاص مي يابد.
به منظور تامين برق در اطراف و داخل شهر تهران به توليد برق از 3 هزار تن زباله نياز داريم.
وي با بيان اينکه برنامه هاي جامعي براي توسعه اين شبکه برق در دستور کار قرار دارد، افزود: سياست هاي دنيا بر اين مبناست که تا جايي که ممکن است ميزان زباله دفني را کاهش دهند و براي رسيدن به اين مرحله بايد امحاي زباله در محدوده اصلي شهر انجام شود. يکي از روش هايي که در دنيا مرسوم است، هاضم و روش ديگر سوزاندن زباله است. در سوزاندن اگر سيستم کاملا کنترل شود، مناسب است اما روش هاضم دردسرهاي سوزاندن را نيز نخواهد داشت.
وي ادامه داد:شهردار تهران بر بخش امحا زباله و همکاري با بخش خصوصي تاکيد بسياري دارد.
مدير عامل سازمان مديريت پسماند شهرداري تهران با تاکيد بر اينکه کارخانه هاضم اولين مجموعه در خاورميانه است که به توليد برق مي پردازد، اشاره کرد: اين کارخانه جزو مجموعه هاي بزرگ دنيا محسوب مي شود.
در شهر تهران هر نفر به طور ميانگين روزانه 700 ، 800 يا 900 گرم زباله توليد مي کند البته اين موضوع به اين مسئله بستگي دارد که چه چيزهايي را زباله بناميم. اگر لجن، سر شاخه و برگ را نيز جز زباله به حساب آوريم، ميزان زباله توليدي ما بيشتر نيز خواهد شد اما اگر منظور زباله خانگي باشد رقمي بين 600 تا 700 گرم را شامل مي شود.
در کارخانه هاضم زباله تر، خشک ارزشمند و خشک غير ارزشمند داريم و روال کار بدين صورت است که زباله دپو شده به وسيله لودر يا ماشين آلات سنگين به هاپر ريخته مي شود و از آنجا وارد دستگاهي مي شود که به اصطلاح کيسه پاره کن به آن مي گويند.
در آنجا کيسه هاي زباله از هم باز شده و 3 سرند مواد آلي را جداسازي کرده و در نهايت هم خالص سازي مواد آلي و جداسازي ترکيبات بازيافتي در نوارهاي اوليه و سرند اوليه و زير سرندي مخصوص زباله تر به سرند ثانويه وارد مي شود که در آنجا در مراحل مختلف زباله به قيف ورودي و بعد به خردکن وارد شده و مگنت ها نيز فلزات را از زباله ها جدا مي کنند.
بر اساس اين گزارش دستگاه نايلون گير که براي اولين بار در کشور فعال است، به جداکردن نايلون ها از زباله ها مي پردازد.در نايلون گير به صورت پنوماتيکي هوا دميده مي شود و سپس مکش انجام خواهد شد.
در نوار نقاله اي که زباله را به هاضم انتقال مي دهد، ممکن است چند درصد هم ماده آلي باشد که به ميزان زيادي با زباله اوليه متفاوت است. بالاخره در نهايت زباله اي با خلوص 90 درصد وارد مجموعه هاضم مي شود.
به گفته کريميان اين خط کارخانه هاضم آبعلي مشابه خط هاي کارخانه کهريزک است اما با 3 تا 4 دستگاه اضافه تر فعال است، به طوري که زباله ها بعد از نوار نقاله در دستگاه ريفاينر خرد مي شود و بعد از يک روز و اختلاط با آب وارد مخازن شده و لجن باقي مانده از آن وارد مخازن بزرگتر مي شود. گاز توليد شده نيز در ژنراتور سوزانده مي شود. اين در حاليست که گاز اضافه هم در دستگاه فلر سوزانده مي شود.
در سيستم هاضم سيستم تر، مزوفيل 2 مرحله اي است که تر بودن به دليل اختلاط با آب در مرحله قبل است.لازم به ذکر است که TS آن نيز بايد به 10 درصد برسد. مرحله مزوفيل بدان معناست که دماي اعمال شده در هاضم ها براي فعاليت هاي ميکروبي و توليد گاز 35 تا 40 درجه باشد.
در اتاق کنترل هاضم تمامي انتقال از هاضم هاي اول به هاضم هاي ثانويه و از هاضم هاي ثانويه به پاين تبديل مي شود و گاز توليدي در مخازن 1500 متر مکعبي از مايع به سمت فضاي ديگري حرکت مي کند و در محل تجمع گاز جمع مي شود.از آنجا به واحد ژنراتور مي رود که در ابتدا گاز تصفيه شده و رطوبت آن نيز کم شود تا قابليت اشتعال در موتور را داشته باشد. بعد موتور ژنراتور گاز را وارد بخش مکانيکي مي کند که در نهايت ژنراتور حرکت کرده و برق توليد شده و وارد شبکه مي شود.
بدين ترتيب زباله اي که عامل آلودگي هوا و آب و خاک است و معضل محيط زيست محسوب مي شود به جاي آلودگي علاوه بر توليد انرژي ، کودي توليد مي کند که هيچ نشاني از آلودگي ازجمله معضل شيرابه ندارد. ضمن اينکه گازهاي گلخانه اي که از زباله توليد شده و خود به خود انتشار پيدا مي کنند، در مجموعه هاضم کنترل شده و تبديل به برق مصرفي منازل مي شود.
در کشور پيشرفته اي مثل آلمان در حال حاضر بيش از 8 هزار مگاوات برق از بيومس کودهاي شيميايي و زباله هاي شهري گرفته مي شود.
به گفته کريميان انرژي اتمي بوشهر 1000 مگاوات برق توليد مي کند که اگر ما با استفاده از کارخانه هاضم به اين سمت و سو برويم که زباله هاي کشور که پتانسيل بسياري در توليد گاز و برق دارند منبع توليد انذژي شوند، مي توانيم بسياري از انرژي مورد نياز کشور را از اين سيستم بدست آوريم تا ضمن کاهش آلودگي هاي زيست محيطي انرژي استحصال شده و مشکلات کمبود انرژي رفع شود.
