پرونده ویژه «بلاغ» از فاجعه زیست‌محیطی که ۲۵ ساله شد؛ ناقوس مرگ در «انجیلسی»

سه شنبه 18 اردیبهشت 1403 ساعت 09:00
پرونده ویژه «بلاغ» از فاجعه زیست‌محیطی که ۲۵ ساله شد؛ ناقوس مرگ در «انجیلسی»

ناقوس مرگ در بکرترین جنگل‌های هیرکانی در انجیلسی بابل به صدا آمد چرا که اهالی روستای انجیلسی که ۲۵ سال ارسال روزانه ۳۰۰ تن زباله از هفت شهر و ۶ بخش شهرستان بابل را تحمل می‌کنند، چشم انتظار و خواستار حل مشکل پسماند و شیرابه زباله در این منطقه هستند.

به گزارش پسماند ایران به نقل از پایگاه خبری تحلیلی بلاغ، برآوردهای بانک جهانی نشان می‌دهد سالانه حدود ۲.۰۱ میلیارد تن زباله جامد شهری در جهان تولید می‌شود و این رقم تا سال ۲۰۵۰ با ۷۰ درصد رشد به ۳.۴ میلیارد تن در جهان خواهد رسید که سهم ایران در تولید این بلای خانمان‌سوز ۴۰ هزار تن در روز است که ۱۵ درصد زباله جهان است.

این آمار بالای تولید زباله هشدار جدی را به همه کشورها می‌دهد که باید به سرعت برنامه ملی را برای  مدیریت پسماند تهیه نموده و آن را با جدیت اجرا کرد تا از سرعت روند نابودی منابع محدود زمین کاسته شود.

اما با توجه به هشدارهای موجود بحران زباله در کشور ما هر ساله شدیدتر از سال‌های گذشته شده و تا آنجا پیش رفته که تبدیل به تهدیدی غیرقابل جبران شده است.

حال با  این تفاسیر این سوال مطرح  می‌شود که چگونه است در طول دهه‌های گذشته بسیاری از کشورها نسبت به مضرات این معضل آگاه شده و مدیریت آن را در دستور کار قرار داده‌ و نتایج خوبی از آن گرفته‌اند و حالا زباله برایشان حکم طلایی است که به منبع درآمدی بسیاری از کشورها و حتی خانواده‌ها تبدیل شده است و ما هنوز در پیچ وخم یک کوچه مانده‌ایم.

*مشکل کجاست؟

هنوز بسیاری از ابتدایی‌ترین اقدامات مدیریت پسماند که یکی از آن‌ها «تفکیک از مبدأ» است در کشورمان به‌درستی اجرایی نشده است و تولید و انباشت زباله‌ها تصاعدی هر روز رو به افزایش است.

زمانی که به  وضعیت اسفناک به وجود آمده از این طلای کثیف در کشورمان می‌نگریم سوال دیگری به ذهنمان خطور می کند که مشکل کجاست آیا مشکل در جمع‌آوری و تفکیک زباله است یا اینکه متولیان امر در «مدیریت پسماند»، بازمانده‌اند؟

حال این  اوضاع زمانی وخیم‌تر از آنچه که است می‌شود که  این بحران در شهرستان‌های شمالی کشور رخ دهد زیرا شهرهای استان‌های شمالی به خاطر بالا بودن سطح آب‌های زیرزمینی و رها شدن زباله در طبیعت و دفع غیربهداشتی زباله و رسوخ شیرابه در حال حاضر به جرات می‌توان گفت با آمایش سرزمینی به عمل آمده در سال‌های اخیر بسیاری از این شهرستان‌هابه قطب سرطان کشور تبدیل شدند.

علاوه بر این موضوعات مطرح شده در این شهرستان‌ها باید گفت که مناطق شمالی کشور دارای جنگل‌های هیرکانی هستند جنگل‌هایی که دارای فسیل‌های زنده‌ای هستند که به  عصر دایناسورها می‌رسد و وجود آن در جهان به عنوان موزه حیات وحشی طبیعی مورد توجه قرار گرفته است.

*نگینی که دیگر سبز نیست

عدم مدیریت در این حوزه و انباشت این زباله‌ها در بخشی از این جنگل‌ها علاوه بر از بین رفتن این زیبای‌ها بسیاری از این جنگل‌ها را به تلی از زباله مدفون شده مبدل کرده است که نمونه آن را می‌توان در کوه‌های  انجلیسی در شهرستان بابل مشاهده کرد.

انجیلسی از جمله مناطق بکر و دست‌نخورده جنگلهای هیرکانی بوده است که در چند دهه گذشته انسان را مبهوت زیبایی خودش می‌نمود اما حال بوی تفعن آن تا کیلومترها مشام را می‌آزارد و زیستگاهی برای انواع جانوران و حشرات موذی تبدیل شده  است.

حال باید بدانیم بحرانی که امروزه جنگل‌های هیرکانی را تهدید می‌کند تنها به این شهرستان  محدود نمی‌شود بلکه کل این نگین سبز انگشتری را تهدید می‌کند، زیرا این موضوع نه تنها معضل بزرگی برای این دیار و مردمان آن است بلکه مساله‌ای جدی برای تمام ایرانیان و نسل‌های آینده خواهد بود.

*جلسات بدون خروجی

مردمان این دیار سال‌ها بی‌گناه در آتش  خودخواهی مدیران بی‌کفایتی سوختند که به جای حل مسئله به دنبال پاک کردن صورت مسئله بودند و باعث قربانی شدن مردمان این دیار شدند مردمانی  که متاسفانه تنها جرمشان ساکن بودن در این مناطق و گوش دادن به شعارهای انتخاباتی بوده است که تنها ماحصلش جلسات در پشت درهای بسته‌ای بوده که هیچگاه اجرایی نشده است.

حال زمان آن رسیده است که به احترام مردمان صبور این دیار احکام مطرح شده اجرایی شود تا به آیندگان اثبات شود  که جان مردم هیچگاه بازیچه دست مافیای قدرت نیست که هر زمان هر جور که اراده کنند آن را به بازی بگیرند.

*تشکیل کارزار برای اجرای حکم دادگاه

آری مردمان انجیلسی در حال حاضر برای تعطیلی سایت زباله انجیلسی، با تشکیل کارزار «سکوی مستقل جمع‌آوری امضاء» خواستار اجرای حکم دادگاه تجدیدنظر استان مبنی بر رفع مزاحمت، جمع‌آوری زباله‌های مدفون و انتقال سایت زباله انجیلسی به مکان دیگر شدند.

در این کارزار خطاب به رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب، رئیس جمهور و استاندار مازندران آمده است:

منطقه انجیلسی و حومه به مدت ۲۵ سال محل دپوی زباله شهرستان بابل است که سبب آلودگی محیط زیست و آب‌های زیرزمینی و سطحی از طریق شیرابه و تخریب جنگل، اراضی کشاورزی و دامداری و نابودی جان و مال مردم شده است.

تقاضا داریم نسبت به اجرای حکم قطعی به شماره ۱۴۰۰/۳۸۰۶۱ مورخه پنج بهمن ۱۴۰۰ صادره از شعبه ۲۵ دادگاه تجدید نظر استان مازندران مبنی بر رفع مزاحمت، جمع‌آوری زباله‌های مدفون و انتقال سایت از منطقه انجیلسی به محل دیگر اقدام شود.

*منع ورود برای حل مشکل

رئیس دانشگاه صنعتی نوشیروانی شهرستان بابل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری بلاغ ضمن ابراز تاسف از معضل ۲۵ ساله زباله و وضعیت وخیم در شهرستان بابل اظهار کرد: بارها دانشگاه صنعتی نوشیروانی در حل این مشکل راه حل ارائه کرده اما عدم همکاری‌ها تبدیل به منع ورود دو ساله این دانشگاه به این سایت شده است.

بهرام عزیزالله گنجی ادامه داد: دانشگاه در حال حاضر نیز باتمام توان و ظرفیت آماده هرگونه همکاری با این سایت زباله است.

*معضل زباله تاکنون راه به جایی نبرد

سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه نیز بابیان اینکه تفکیک زباله و مدیریت پسماند در کشور بیش از اختصاص اعتبار و بودجه نیازمند فرهنگ‌سازی دارد گفت: تاکنون چندین هیات خارجی از زمان طاهایی استاندار اسبق وارد مازندران شده است اما معضل زباله تا به حال راه به جایی نبرده است.

حسن قشقاوی با اشاره به اینکه وزارت کشور بودجه اختصاصی برای پیوست محیط زیستی را در دستور کار خود دارد تصریح کرد: وزارت کشور بودجه اختصاصی را بدین منظور برای استانداری‌ها اختصاص داده است تا این معضل حل شود.

وی ادامه داد: فاجعه بابلکنار فاجعه‌ای بود که هیچگاه حل نشده و شیرابه‌های زباله و پساب‌ها در حال حاضر سرطان‌زا شده و بیشترین علت سکته و سرطان در مازندران بی‌توجهی به مسئله زباله است و باید فکر جدی برای این مشکل شود.

*آژیر خطر بحران زباله

منتخب مردم بابل در مجلس دوازدهم نیز در گفتگو با خبرنگار بلاغ گفت: مشکل زباله از جمله مشکلات حل شده در کشورهای جهان است درحالی که در کشور ما همچنان بحرانی است که تبدیل  به تهدیدی شده است که آژیر خطر آن  در حال حاضر به صدا در آمده است.

احمد فاطمی ادامه داد: مسئله پسماند مشکل حل نشده‌ای است که هیچ کس آن را به گردن نمی‌گیرد.

فاطمی بیان کرد: با مذاکراتی که با شورای شهر داشتیم عنوان می‌کنند که به علت بالا بودن حجم زباله‌های تر نسبت به خشک با توجه به امکانات موجود هیچ راه حلی وجود ندارد اما این حرفشان قانع‌کننده نیست مگر می‌شود که راه حلی برای این معضل که کشورهای دیگر از آن استفاده کرده‌اند وجود نداشته باشد.

وی گفت: از دانشگاه‌ها انتظارداریم که اگر طرحی یا ایده‌ای دارند وسط میدان بیاورند.

*چهره زیبا زشت شد

یکی از فعالان محیط زیست در گفتگو با خبرنگار بلاغ با اشاره به اینکه دغدغه‌ای که دهه‌ها به دلیل فقدان وجود راه حل مناسب نادیده گرفته شد در حال حاضر تبدیل به فاجعه زیست محیطی شده است که کارد را به استخوان رسانده است.

محمدحسین جان‌محمدی ادامه داد: معضلی که در دل سبزترین مناطق استان از جمله جنگل و مراتع دفن می‌شود تا علاوه بر زشت کردن چهره زیبای طبیعت بکر استان پیامدهای زیست محیطی همچون شیرابه‌های خطرناک و سمی را برای مازندران به یادگار بگذارد.

وی با اشاره به بوی تفعن‌آور این سایت زباله ادامه داد: بی‌تدبیری‌ها باعث شده که ناقوس مرگ در بکرترین جنگل‌های هیرکانی در انجیلسی بابل در سایه ضعف مدیریت شهری برای حل معضل زباله به صدا دربیایید و تبدیل به کارزاری برای این معضل شود.

مشتی اسماعیل از اهالی روستای درازکلای بخش بابلکنار شهرستان بابل در گفتگو با خبرنگار بلاغ با انتقاد از نبود سیاست‌های درست در سال‌های اخیر اظهار کرد: کاش مسئولان به جای عکس‌های یادگاری با این سایت یک شب در خانه من مهمان می‌شدند تا متوجه شوند که مردمان این دیار درطول این سال‌ها چه کشیده‌اند.

وی ادامه داد: نبود امنیت غذایی که در سایه این معضل کشاورزی و دام و طیور و درختان این منطقه را تهدید می‌کند از کمترین آسیب‌هایی است که این مناطق دچار آن هستند.

به گزارش بلاغ، آری مردم این دیار در حال حاضر سخت مقاومت و ایستادگی می‌کنند تا به آیندگان بگویند که قصه زباله‌های رها شده در کوه، جنگل و دریاهای شمال کشور قصه دیروز و امروز نیست بلکه سال‌هاست که طبیعت سرسبز این خطه در زیر زباله‌های ارمغان گردشگران  کمر خم کرده و سکوت نموده است اما حال که کارد به استخوان رسیده و باید اقدام عاجل و فوری شود.

گزارش  - صدیقه قربان‌نیا